>> Xem thêm:
Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) là gì?
Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) là mô hình giá đảo chiều giảm (bearish reversal pattern) được hình thành ở cuối của một xu hướng tăng. Nó được hình thành bởi 3 đỉnh có hình dáng giống như 3 ngọn núi đứng cạnh nhau. Cả 3 đỉnh này đều nằm trên đường viền cổ (neckline). Đỉnh thứ nhất được hình thành sau một xu hướng tăng mạnh và sau đó quay trở lại đường viền cổ. (Theo Investopedia)
Triple Top được hoàn thành khi giá di chuyển trở lại đường viền cổ sau khi đỉnh thứ 3 được hình thành. Khi giá phá vỡ đường viền cổ hoặc ngưỡng hỗ trợ sau khi hình thành 3 đỉnh thì việc đảo chiều xu hướng được xác nhận. Dựa vào tín hiệu đảo chiều từ tăng sang giảm này, trader có thể vào lệnh SELL để đón đầu xu hướng giảm.
Mô hình 3 đỉnh có thể được xem là biến thể của mô hình 2 đáy (khi đường cổ bị phá vỡ tại thời điểm điều chỉnh giá thứ hai).
Ví dụ: Biểu đồ dưới đây là một ví dụ về mô hình 3 đỉnh được hình thành đối với giao dịch cặp XAU/USD vào năm 2018. Sau khi đỉnh thứ nhất được hình thành, giá giảm trở lại và tạo đáy Swing Low, sau đó giá lại tăng trở lại và tạo đỉnh thứ 2 cao gần bằng đỉnh thứ nhất. Tiếp theo, giá lại tiếp tục tạo đáy Swing low. Sau khi giá lập đỉnh thứ 3 không thể vượt qua 2 đỉnh trước đó, mô hình gần như được hoàn tất. Trader sẽ đợi giá phá vỡ xuống dưới đáy Swing low cuối cùng để xác nhận mô hình 3 đỉnh hoàn thành và vào lệnh. (Tham khảo: Asktraders)
Ví dụ về mô hình 3 đỉnh (Triple Top) (Nguồn: Internet)
Đặc điểm cơ bản của mô hình 3 đỉnh (Triple Top)
Triple Top rất dễ bị nhầm với các mô hình khác như mô hình đầu vai hay mô hình chữ nhật. Để tránh nhầm lẫn dẫn đến việc vào lệnh sai và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài khoản, bạn cần chú ý các đặc điểm sau:
- Xu hướng trước khi mô hình được hình thành phải là xu hướng tăng (uptrend) rõ rệt và đang có dấu hiệu suy yếu.
- 3 đỉnh được hình thành có chiều cao gần như ngang bằng nhau và không chênh lệch quá nhiều. Đỉnh thứ hai có thể cao hơn, bằng hoặc thấp hơn một chút so với đỉnh thứ nhất.
- Đỉnh thứ ba có thể thấp hơn hai đỉnh còn lại, cho thấy lực mua đang dần cạn kiệt, làm tăng xác suất đảo chiều xu hướng. Tuy nhiên nếu đỉnh thứ hai cao hơn 2 đỉnh còn lại, nó có thể là mô hình đầu vai.
- 2 đáy được tạo ra xen giữa 3 đỉnh cũng tương đối bằng nhau, thể hiện sự điều chỉnh giá tạm thời (pullback).
- Đường thẳng đi qua 3 đỉnh của mô hình là ngưỡng kháng cự (resistance level) và đường thẳng đi qua 2 đáy được gọi là đường viền cổ (neckline). Đường viền cổ đóng vai trò là ngưỡng hỗ trợ mạnh.
- Mô hình 3 đáy chỉ được xác nhận sau khi giá phá vỡ đường viền cổ và đi xuống. Sau khi breakout khỏi ngưỡng hỗ trợ mạnh đó, giá có thể giảm mạnh hoặc quay lại retest vùng phá vỡ rồi tiếp tục giảm mạnh.
- Mô hình này cần thời gian khoảng 3-6 tháng để hình thành.
Đặc điểm nhận dạng mô hình Triple Top (Nguồn: Internet)
Diễn biến xu hướng của mô hình 3 đỉnh (Triple Top)
Mô hình 3 đỉnh xuất hiện ở cuối của một xu hướng tăng. Giai đoạn này cho thấy lực mua đang suy yếu khi tạo đỉnh thứ nhất, tới đỉnh thứ hai nhưng không phá được ngưỡng kháng cự mạnh. Khi đó, hai bên mua và bán đang cân bằng nhau.
Khi bên bán tiếp tục đẩy giá xuống đáy thứ hai, bên mua lại tiếp tục nỗ lực kéo giá lên để tạo đỉnh thứ ba. Đây là giai đoạn tích lũy khi cả hai bên mua và bán đều đang tính toán để chiếm ưu thế trên thị trường.
Vì mô hình này xuất hiện ở cuối của xu hướng tăng, cho thấy bên mua đã kiệt sức và để bên bán đã giành quyền kiểm soát. Sau khi phá vỡ đường viền cổ, giá bắt đầu tạo các đáy thấp hơn và bắt đầu đảo chiều xu hướng từ tăng sang giảm (downtrend).
Xem thêm:
Ý nghĩa mô hình 3 đỉnh (Triple Top) trong phân tích kỹ thuật
Trong phân tích kỹ thuật, Triple Top là một mô hình giá có xác suất thành công cao. Vậy, ý nghĩa của mô hình này trong phân tích kỹ thuật bao gồm:
- Cung cấp tín hiệu đảo chiều giảm
Khi xuất hiện ở cuối một xu hướng tăng, mô hình 3 đỉnh sẽ cung cấp một tín hiệu đảo chiều từ tăng sang giảm. Khi đó trader có thể vào lệnh SELL để đón đầu xu hướng giảm hoặc thoát các lệnh BUY đang mở.
- Thể hiện tâm lý thị trường
Mô hình này cho thấy giá không thể vượt qua vùng giá ở các đỉnh. Sau nhiều lần cố gắng test trong phạm vi giá đó, lực mua vẫn không đủ mạnh để vượt qua ngưỡng kháng cự mạnh. Khi giá giảm, gây áp lực lên các trader đang giữ vị thế mua trong suốt thời gian mô hình được tạo ra phải bắt đầu bán.
Nếu giá không vượt qua ngưỡng kháng cự thì tiềm năng lợi nhuận sẽ bị hạn chế khi nắm giữ. Khi giá giảm xuống dưới đáy thấp nhất của mô hình, tâm lý bán tháo sẽ xuất hiện. Không chỉ các trader cũ thoát các vị thế mua mà các trader mới liên tục nhảy vào đặt lệnh bán.
Hướng dẫn giao dịch với mô hình 3 đỉnh trong Forex, chứng khoán chi tiết
Trader có thể tiến hành giao dịch ngay khi đỉnh thứ 3 hoàn thành. Ngay khi giá từ chối phá vỡ vùng kháng cự quan trọng tạo bởi 2 đỉnh trước đó và khi đỉnh thứ 3 được tạo thành, bạn có thể vào lệnh ngay tại mức giá đóng cửa của cây nến giảm tại đỉnh thứ 3. Chiến lược này có tiềm năng lợi nhuận rất lớn nhưng khả năng quét Stop loss cũng rất cao. Do đó, chiến lược này rất mạo hiểm và chỉ dành cho những trader lão làng. VnRebates không khuyến nghị trader ít kinh nghiệm áp dụng chiến lược này.
Thay vào đó, VnRebates sẽ hướng dẫn bạn giao dịch theo 1 trong 2 cách sau:
Cách 1: Giao dịch Breakout ngay khi giá phá vỡ đường viền cổ
Đây là cách giao dịch phổ biến và được nhiều trader áp dụng. Mặc dù chiến lược này có ưu điểm là không bỏ lỡ cơ hội nhưng nhược điểm của nó là tiềm ẩn rủi ro khi đó là phá phá giả (false breakout) và trader rơi vào bẫy của thị trường. Bạn có thể thực hiện chiến lược này theo các bước sau:
- Bước 1: Xác định và đánh giá xu hướng chính của giá
Trader lưu ý chỉ vào lệnh SELL nếu xu hướng trước khi mô hình 3 đỉnh được hình thành là uptrend và đang suy yếu. Để xác định xu hướng chính xác, bạn có thể sử dụng các công cụ như đường kênh giá, đường xu hướng (Trendline) hay đường MA. Để nhận định sức mạnh xu hướng bạn sử dụng chỉ báo RSI.
- Bước 2: Nhận diện mô hình và xác định tín hiệu giao dịch
Trader lưu ý, mô hình Triple Top phải thỏa mãn tất cả các đặc điểm mà VnRebates đề cập ở trên. Ngoài ra, trader cần chờ cho đến khi giá phá vỡ đường viền cổ thì mới vào lệnh. Để tránh phá vỡ giả, trader nên xác nhận bằng một cây nến giảm thân lớn và khối lượng giao dịch (volume) lớn của bên bán tại vùng phá vỡ.
- Bước 3: Thực hiện vào lệnh
-
- Bạn vào lệnh SELL tại vùng giá breakout kết hợp với xác nhận của một cây nến phá vỡ (nến giảm thân lớn).
- Đặt điểm cắt lỗ (stop loss) trên vùng kháng cự được tạo bởi 3 đỉnh hoặc tại giá mở cửa hay giá cao nhất của cây nến phá vỡ.
- Đặt điểm chốt lời (take profit) cách điểm vào lệnh bằng chiều cao của mô hình (được đo từ đỉnh của mô hình xuống tới đường viền cổ neckline).
Giao dịch breakout khi giá vỡ đường viền cổ với mô hình 3 đỉnh (Nguồn: Internet)
Cách 2: Vào lệnh khi giá retest đường viền cổ
Đây là chiến lược giao dịch theo cú hồi (pullback) của giá tại vùng phá vỡ. Chiến lược này được đánh giá là an toàn hơn so với chiến dịch breakout ở trên. Nhìn chung, chiến lược này cũng bao gồm các bước tương tự như cách 1 nên VnRebates chỉ nêu các điểm khác biệt như dưới đây:
- Bước 1: Xác định xu hướng (tương tự như cách 1)
-
- Bước 2: Xác nhận tín hiệu giao dịch: Sau khi giá phá vỡ khỏi đường viền cổ, trader cần chờ giá quay lại retest vòng lên nhưng không phá vỡ đường viền cổ và tiếp tục đà giảm thì mới vào lệnh.
- Bước 3: Tiến hành vào lệnh
- Vào lệnh ngay tại vùng giá hồi lại.
- Đặt lệnh cắt lỗ (Stop loss) ngay trên đỉnh mới vừa được hình thành khi giá pullback.
- Đặt lệnh chốt lời cách điểm vào lệnh bằng chiều cao của mô hình.
Chiến lược giao dịch khi giá retest đường viền cổ với mô hình 3 đỉnh (Nguồn: Internet)
Một số lưu ý khi sử dụng mô hình 3 đỉnh (Triple Top)
Để giảm thiểu rủi ro khi giao dịch với mô hình 3 đỉnh, trader cần lưu ý những điểm sau:
- Nếu đường kháng cự nối 3 đỉnh của mô hình là một đường thẳng nằm ngang thì mức giảm sau khi phá vỡ đường viền cổ sẽ mạnh hơn.
- Ba đỉnh càng gần nhau thì xác suất thành công của mô hình càng lớn.
- Xu hướng tăng trước khi mô hình này được hình thành càng lớn thì xu hướng giảm giá tại điểm phá vỡ đường viền cổ càng mạnh.
- Điểm breakout đường viền cổ phải là một cây nến giảm có thể thân lớn, thể hiện động lượng lớn của bên bán. Nếu breakout với một cây nến Doji hầu hết sẽ là phá vỡ giả.
- Mô hình Triple Top có thể xuất hiện trên bất kỳ khung thời gian nào. Tuy nhiên, timeframe càng cao thì tín hiệu càng chính xác hơn.
- Trader không nên giao dịch ngay khi hình thành đỉnh thứ 3 mà chờ giá phá vỡ đường viền cổ rồi mới vào lệnh.
- Giao dịch đảo chiều tiềm ẩn nhiều rủi ro cao và yêu cầu khả năng đánh giá tốt cùng kinh nghiệm giao dịch dày dặn. Do đó, trader nên kết hợp với các công cụ phân tích khác, như các mẫu hình nến đảo chiều và theo dõi khối lượng giao dịch tại vùng phá vỡ để có quyết định chính xác.
- Không có mô hình giá nào cũng hoạt động với hiệu suất tuyệt đối. Có nhiều trường hợp, mô hình 3 đỉnh hoàn thành khiến trader kỳ vọng rằng giá sẽ tiếp tục giảm. Tuy nhiên, giá sau đó có thể phục hồi và di chuyển lên trên vùng kháng cự. Để tránh rủi ro, trader có thể đặt lệnh cắt lỗ (stop loss) đối với các vị thế bán trên đỉnh mới nhất hoặc trên đỉnh swing high của mô hình.
Kết luận
Mô hình 3 đỉnh là một chỉ báo mạnh mẽ cho thấy thị trường đã sẵn sàng đảo chiều xu hướng. Tuy nhiên, trader nên nhớ rằng không phải tất cả các mô hình luôn hoạt động hiệu quả. Điều quan trọng là trader phải tuân theo chiến lược đã được thử nghiệm với sự kiểm soát rủi ro nghiêm ngặt.
Theo dõi VnRebates để cập nhật tin tức Forex, Chứng khoán, Tiền điện tử mới nhất.
VnRebates – Hoàn tiền mọi giao dịch tài chính