Đối với các anh em đã từng đầu tư cổ phiếu thì chắc không lạ lẫm gì với việc chia tách cổ phiếu. Nhưng với người mới tham gia vào thị trường chứng khoán thì sẽ có chút bỡ ngỡ về việc này. Nói dễ hiểu thì đây là một hoạt động thường xuyên xảy ra đối với các công ty đã lên sàn để tối ưu hóa việc phát triển trong tương lai.
Vậy thì lợi ích của việc này là gì và anh em sẽ làm gì để kiếm được lại nhuận từ việc chia tách cổ phiếu? Hãy xem bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.
1. Chia tách cổ phiếu là gì?
Chia tách cổ phiếu là hoạt động giúp gia tăng số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường nhưng không cần phát hành thêm cổ phiếu cũng như không cần phải bơm thêm vốn vào cho doanh nghiệp.
Ví dụ như một doanh nghiệp có 100.000.000 cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường với giá trị một cổ phiếu là 1$, vậy tổng vốn hóa của doanh nghiệp là 100.000.000$. Doanh nghiệp này thực hiện việc chia tách 100.000.000 cổ phiếu thành 200.000.000 cổ phiếu đồng thời giảm giá trị cổ phiếu xuống còn 0.5$.
Lúc này lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường lớn hơn nhưng vốn hóa công ty vẫn không thay đổi.
Chia tách cổ phiếu.
Xem thêm: Cổ phiếu Penny là gì? 5 rủi ro khi đầu tư cổ phiếu Penny.
2. Các hình thức chia tách cổ phiếu
2.1 Chia tách cổ phiếu bằng việc chia cổ tức bằng cổ phiếu
Chia cổ tức bằng cổ phiếu là một dạng của chia thưởng cổ tức. Bản chất của nghiệp vụ này là việc Công ty làm tăng số lượng cổ phiếu đang lưu hành lên và không hề phát sinh bất cứ dòng tiền nào chảy vào doanh nghiệp (nôm na giống như in thêm giấy).
Thay vì công ty phải chi trả cổ phiếu bằng tiền mặt cho nhà đầu tư thì công ty sẽ quy đổi ra cổ phiếu và chia lại cho nhà đầu tư. Ví dụ công ty A chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ = 20% có nghĩa là nếu anh em sở hữu 1000 cổ phiếu thì anh em sẽ được nhận thêm 200 cổ phiếu nữa là anh em sẽ có tổng cộng 1200 cổ phiếu.
2.2 Chia tách cổ phiếu qua hình thức phát hành thêm cho cổ đông hiện hữu
Đây là hình thức chia tách cổ phiếu được sử dụng khi công ty muốn huy động thêm tiền mặt từ cổ đông. Lúc này doanh nghiệp sẽ làm tăng thêm số lượng cổ phần và bán toàn bộ số cổ phần đó cho tất cả cổ đông của công ty. Mỗi cổ đông sẽ nhận được quyền mua thêm cổ phiếu với tỷ lệ sở hữu tương ứng. Và cổ đông có thể lựa chọn mua hoặc không mua.
Bản chất của việc này so với hình thức chia tách ở trên là hoàn toàn khác. Cổ đông ở đây phải bỏ tiền túi ra để mua thêm cổ phần. Do đó anh em cần cân nhắc xem tình hình công ty thế nào trước khi quyết định có nên mua hay không.
Giả sử công ty A có 1.000.000 cổ phiếu và chia tách cổ phiếu theo hình thức này theo tỷ lệ 10:4 (nghĩa là nếu sở hữu 10 cổ phiếu thì có quyền mua thêm 4 cổ phiếu nữa). Vậy sau khi chia tách thì số lượng cổ phiếu công ty A sẽ tăng lên 1.400.000 cổ phiếu.
2.3 Chia tách cổ phiếu qua hình thức phát hành riêng lẻ
Phát hành cổ phiếu riêng lẻ là hình thức một công ty chào bán chứng khoán của mình cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên sẽ dưới hạn dưới 100 người trong một điều kiện hạn chế không phát hành rộng rãi ra công chúng.
Hình thức này được công ty cổ phần áp dụng để huy động vốn điều lệ một cách hiệu quả. Đặc trưng của phát hành cổ phiếu riêng lẻ chính là không sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng và hạn chế số lượng nhà đầu tư cổ phiếu. Thường với hình thức này sẽ giúp doanh nghiệp nhận thêm nhiều vốn đầu tư còn nhà đầu tư thì được mua cổ phiếu với mức chiết khấu thấp nhất là 15%.
Ví dụ tập đoàn A có 100.000.000 cổ phiếu giá 5000vnd, vậy vốn hóa của tập đoàn này là 5 tỷ sau khi phái hành riêng lẻ thêm 100.000 cổ phiếu nữa và có một số nhà đầu tư vào mua với mức 4000vnd. Lúc này vốn hóa của tập đoàn A tăng thêm 400 triệu.
2.4 Chia tách cổ phiếu theo hình thức ESOP
ESOP (Employee Stock Ownership Plan) là hình thức tăng thêm cổ phiếu và bán nội bộ cho nhân viên của tập đoàn với giá ưu đãi. Thưởng bằng cổ phiếu còn giúp nhân viên tránh được các khoản thuế thu nhập cá nhân khổng lồ, chỉ phải nộp 0,1% thuế khi bán cổ phiếu trên sàn chứng khoán và một khoản phí giao dịch cổ phiếu.
Cổ phiếu ESOP giúp cho doanh nghiệp giữ chân được những nhân sự nòng cốt và có được sự đóng góp nhiều hơn từ những thành viên chủ chốt của công ty.
2.5 Ảnh hưởng của các hình thức chia tách cổ phiếu.
Dưới đây là bảnh tóm tắt thống kê sự ảnh hưởng của các hình thức chia tách cổ phiếu đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư. Có thể thấy chỉ có hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu là không thay đổi vốn chủ sở hữu còn các hình thức khác đều giúp công ty tăng vốn chủ sở hữu nhưng lại gây ra bất lợi cho các cổ đông vì tỷ lệ sở hữu bị giảm xuống.
So sánh các dạng chia tách cổ phiếu
3. Tại sao các công ty lại chia tách cổ phiếu?
Có các lý do sau đây khiến cho công ty quyết định chia tách cổ phiếu:
Lợi ích của doanh nghiệp:
- Doanh nghiệp muốn giữ lại phần lợi nhuận từ việc chia tách cổ phiếu để tiếp tục tái đầu tư thay vì chia số lợi nhuận đó cho cổ đông.
- Thu hút các nhà đầu tư nhỏ lẻ: Đa số nhà đầu tư sẽ ngại tham gia đầu tư khi một cổ phiếu nào đó có giá quá cao. Nắm bắt thị hiếu của nhà đầu tư là thích mua cổ phiếu giá thấp nên các công ty thường hay sử dụng phương án này để thu hút thêm nhà đầu tư rót vốn.
- Tăng tính thanh khoản cho cổ phiếu: Việc cổ phiếu giá rẻ hơn đồng thời sẽ có nhiều người mua bán hơn giúp cho cổ phiếu được lưu thông nhanh chóng và dễ dàng.
Anh em tưởng tượng như việc nếu anh em có một mảnh đất 1000 mét vuông thì sẽ khó kiếm được người mua một lần hết mảnh đất đó. Nhưng nếu chia nhỏ mảnh đất đó ra thành năm mảnh nhỏ thì sẽ có được nhiều người mua hơn. Và lúc này anh em cũng có thể giữ lại cho mình một phần thay vì buộc phải bán hết cả mảnh đất. Điều này giúp cho nhà đầu tư có nhiều sự lựa chọn hơn
- Định giá theo tâm lý: Đối các công ty thực hiện chia tách cổ phiếu điều này sẽ tạo ra những kích thích về tâm lý cho các nhà đầu tư. Các nhà phân tích thường nói một cổ phiếu nào đó được “định giá quá cao”, có nghĩa là giá hiện tại của nó đang cao hơn so với giá trị thực của nó.
Bằng cách chia tách cổ phiếu thì giá cổ phiếu riêng lẻ sẽ giảm xuống mà không ảnh hưởng đến cổ đông hoặc vốn hóa thị trường của công ty góp phần tạo ra hiệu ứng tâm lý rằng công ty đang được định giá đúng mức. Và từ đó khiến các nhà đầu tư an tâm tiếp tục rót vốn.
- Thúc đẩy giá đi lên: sức hấp dẫn của việc giảm giá cổ phiếu cao cấp sẽ thúc đẩy giá tăng trở lại điều này làm tăng giá trị tổng thể cho công ty ngay cả khi mô hình kinh doanh và phương thức hoạt động của công ty không hề thay đổi. Chính vì thế nhiều nhà đầu tư thường tận dụng thời điểm cổ phiếu chia tách để kiếm lợi nhuận.
Có thể thấy việc chia tách cổ tách cổ tức sẽ giúp doanh nghiệp được các lợi ích sau: giúp doanh nghiệp có thêm vốn tái đầu tư, tăng tính thanh khoản cho cổ phiếu, giúp đẩy giá cổ phiếu xuống thấp ở mức vừa phải mà không làm giảm vốn hóa công ty.
Lợi ích của nhà đầu tư:
- Với nhà đầu tư là cổ đông: hưởng lợi trực tiếp từ việc có thêm cổ phiếu lúc này họ có nhiều lựa chọn hơn là giữ hay bán bớt cổ phiếu (lúc này cổ phiếu đã nhiều hơn nên có thể tự do thanh khoản mà không đắn đo suy nghĩ)
- Đa phần cổ phiếu sau khi chia tách đều tăng nên các nhà đầu tư sẽ có thêm lợi nhuận từ việc này
- Với nhà đầu tư chưa là cổ đông: cơ hội mua được cổ phiếu tốt với giá rẻ.
4. Các ví dụ về việc chia tách cổ phiếu thành công
4.1 Các công ty nước ngoài.
Các tập đoàn công nghệ lớn nằm trong DJ30 đã rất nhiều lần chia tách cổ phiếu và vô cùng thành công
- Microsoft đã chia tách tổng cộng 8 lần kể từ ngày IPO đầu tiên vào ngày 13/3/1986 với giá lúc đó là 21$/cổ phiếu. Với 1 cổ phiếu Microsoft anh em sở hữu thời điểm đó bây giờ đã trở thành 144 cổ phiếu và giá hiện tại là 336$. Vậy chỉ với 21$ đầu tư ban đầu đến nay anh em sẽ thu được số tiền à là 144*336= 48384$.
- Apple và Tesla cũng là hai ông lớn đã thành công trong việc chia tách cổ phiếu và giúp cổ phiếu tăng trưởng mạnh mẽ. Apple thực hiện chia tách ngày 31/8/2020 còn Tesla là ngày 15/8/2021. Kết quả là cổ phiếu Apple tăng 3,4% sau chia tách, còn Tesla thì tăng gần 12,5%.
Các chuyên gia chỉ ra rằng giá rẻ hơn sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư hơn tham gia, những người có thể không sẵn sàng trả 2.000 USD cho một cổ phiếu. Hiện nay giá của Tesla đang là 1000$ tăng gấp 3 lần kể từ lúc chia tách nếu nhân với tỷ lệ 1:5 thì có nghĩa là nhà đầu tư đã kiếm được lợi nhuận gấp 15 lần trước khi chia tách cổ phiếu.
4.2 Công ty trong nước
- Ngày 27/3, HĐQT Công ty Khoáng sản Bình Định (BMC) đã quyết định phát hành cổ phiếu thưởng cho các cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 1:2 (tức là 1 cổ đông sở hữu 1 cổ phiếu sẽ được nhận thêm về 2 cổ phiếu mới).
Ngày 16/5, Giá cổ phiếu BMC đã lập kỷ lục cổ phiếu cao giá nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam với mức giá 733.000 đồng/cổ phiếu ⇒ tức là cao hơn nhiều lần so với mức giá cổ phiếu trước khi chia tách. Điều này có nghĩa là việc chia tách đã thu hút sự chú ý của nhà đầu tư ⇒ giúp dòng tiền bơm vào ⇒ đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn
Công ty BMC tăng trưởng mạnh sau chia tách
5. Một số lưu ý về việc chia tách cổ phiếu
5.1 Đa số nhà đầu tư không thể tham gia đầu tư chia tách cổ phiếu nước ngoài.
Nếu anh em không có quốc tịch Mỹ thì anh em không thể mua được cổ phiếu cơ sở của Mỹ đồng nghĩa với việc chỉ tham gia được chứng khoán phái sinh cfd mà thôi.
Tuy nhiên, có một điều đáng buồn là anh em phải đóng lệnh trước khi chia tách và 15 phút sau khi chia tách anh em mới được giao dịch tiếp trở lại. Tuy nhiên điều này cũng không ảnh hưởng lắm nếu anh em vẫn tin tưởng vào cổ phiếu thì anh em vẫn cứ vào mua thôi.
5.2 Tra cứu thông tin về việc chia tách cổ phiếu
Anh em có thể vào các trang web thống kê giá cổ phiếu sau đó gõ tên công ty mà anh em quan tâm vào để xem lịch sử chia tách cổ phiếu của công ty trong quá khứ và xem cách kế hoạch trong tương lai.
Như ví dụ dưới đây anh em có thể nhập công ty Vinamilk vào sau đó tìm mục lịch sử trả cổ tức và chia thưởng để tra cứu thông tin của công ty. Anh em lưu ý là thời gian chia tách cổ phiếu sẽ không cố định mà tùy thuộc vào chính sách của hội đồng quản trị và chiến lược trong tương lai của công ty đó
Cách tra cứu thông tin chia tách cổ phiếu
6. Kết luận
Các chuyên gia cho rằng sức mạnh đám đông có tác động nhất định đến giá cổ phiếu. Các nhà phân tích cơ bản không tìm thấy bất kỳ thay đổi nào được tạo ra trước và sau chia tách cổ phiếu như hoạt động kinh doanh hoặc là triển vọng phát triển của công ty.
Chỉ có thứ duy nhất thay đổi là khối lượng giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân tăng cao lên mà thôi. Ngày càng có thêm nhiều nhà đầu tư cá nhân tham gia sâu vào thị trường và đây có thể trở thành một thế lực đáng gờm. Cho nên khi các cổ phiếu chia tách là cơ hội rất tối cho anh em muốn tham gia kiếm tiền vào sự kiện quan trọng này của các tập đoàn.
Hy vọng qua bài viết đã giúp anh em khái quát được về khái niệm chia tách cổ phiếu là gì, nếu anh em có góp ý gì cho bài viết nhớ để lại bình luận để cùng trao đổi nhé.
Xem thêm: Khối lượng giao dịch là gì? Mối quan hệ giữa giá và khối lượng giao dịch