Xem thêm:
- Giao dịch dầu thô – Những yếu tố lưu ý hàng đầu
- Tương quan giữa vàng, dầu, USD với các loại tài sản khác
- Chiến tranh dầu mỏ và khủng hoảng vàng đen – hai mặt sáng tối của dầu thô
Petrodollar là gì? Tương lai của Petrodollar
Khái niệm về Petrodollar
Petrodollars là đồng đôla Mỹ mà các nước mua dầu mỏ dùng để trả cho các nước xuất khẩu dầu. Thuật ngữ này phổ biến vào giữa những năm 1970 khi giá dầu tăng cao tạo ra thặng dư thương mại và tài khoản vãng lai lớn cho các nước xuất khẩu dầu mỏ. Petrodollar giúp cho giá dầu niêm yết bằng đồng USD giữ được sự ổn định cần thiết.
Như bạn đã biết, giá trị của một đồng tiền nằm ở giá trị bảo chứng của nó. Và phần lớn tài sản bảo chứng tất cả các quốc gia trên thế giới đều là vàng – gọi là Bản Vị Vàng của tiền. Và Hoa Kỳ cũng không ngoại lệ, trước đây Mỹ cũng sử dụng bản vị vàng làm giá trị bảo chứng cho đồng Dollar Mỹ.
Nhưng sau sự kiện sụp đổ hệ thống Bretton Woods, Mỹ tuyên bố từ bỏ bản vị vàng. Theo đó, đồng đô la Mỹ chính thức từ bỏ tiêu chuẩn vàng. Vậy thì nếu không có giá trị bảo chứng, Mỹ sẽ làm cách nào để giữ giá trị đồng Dollar của mình?
Câu trả lời, đó là dầu mỏ, Mỹ bắt buộc tất cả các quốc gia khác nếu muốn mua bán dầu, giao dịch dầu đều phải sử dụng dùng đồng đô la Mỹ.
Thế nhưng Mỹ với trữ lượng và khả năng khai thác bấy giờ hạn chế nên đã nhắm đến Arabia Saudi, quốc gia có trữ lượng và số lượng khai thác dầu mỏ lớn nhất thế giới, Vậy là thỏa thuận Mỹ-Arabia Saudi ra đời. Theo đó: Mỹ sẽ bảo vệ và cung cấp vũ khí cho Arabia.
Đổi lại, Arabia Saudi phải đáp ứng điều khoản: Arabia phải từ chối tất cả các loại tiền tệ khác để thanh toán cho việc mua dầu mỏ ngoại trừ đồng đô la Mỹ. Sau Arabia Saudi, lần lượt là toàn bộ các nước Ả Rập tại Trung Đông. Và cho tới năm 1975, toàn bộ OPEC cũng đều thực hiện điều khoản này để đổi lấy cam kết của Mỹ.
Khi dầu mỏ thanh toán hoàn toàn bằng USD thì nếu muốn mua một thùng dầu mỏ, bạn phải đổi tiền tệ của mình lấy đô la Mỹ và dùng nó để trả cho nhà cung cấp dầu. Trong một giao dịch như vậy, bạn sẽ làm suy yếu đồng tiền của chính mình (bằng việc bán nó) và củng cố giá trị của đồng đô la bằng cách làm gia tăng nhu cầu của nó.
Tham khảo: OPEC tổ chức ảnh hưởng đến giá vàng đen thế giới
Các nước xuất khẩu dầu chỉ chấp nhận thanh toán bằng dollar tạo nên đế chế petrodollar cho Mỹ (Nguồn: Internet)
Tương lai của petrodollar
Với sự suy giảm sức mua của đồng đô la Mỹ, một số quốc gia bắt đầu tranh luận về lợi ích của hệ thống petrodollar như Iran, Nga và Ấn Độ đã xem xét việc chấp nhận thanh toán bằng đồng tiền của chính nước đó khi xuất khẩu hàng hóa thay vì đồng đô la Mỹ.
Vào cuối năm 2017, Trung Quốc tuyên bố rằng nước này đã cân nhắc việc niêm yết giá dầu bằng đồng nhân dân tệ. Vì là nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, Trung Quốc coi đây là một sự thay đổi hợp lý để niêm yết giá dầu mỏ theo đồng tiền của mình.
Qua đây, bạn có thể thấy sự tấn công của Nga và Trung Quốc vào hệ thống petrodollar của Mỹ. Trong đó, Nga là nước xuất khẩu dầu lớn trên thế giới, Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu dầu mỏ nhiều nhất thế giới cho nên việc hai quốc gia này có thể thoát khỏi đế chế petrodollar là điều không xa.
Đọc thêm: Cung cầu là gì? Quy luật cung cầu trong nền kinh tế thị trường
Mối lo ngại Petroyuan – thanh toán dầu mỏ bằng đồng nhân dân tệ
Ngày 15/3/2022, cuộc đàm phán tích cực giữa Riyadh và Bắc Kinh đã diễn ra, động thái tích cực giữa Trung Quốc và Ả Rập có thể gây thiệt hại cho mô hình petrodollar – bán dầu bằng USD, vốn đã kiểm soát hệ thống tài chính toàn cầu trong hơn nửa thế kỷ – ảnh hưởng đến vị thế của đồng USD, là đồng tiền dự trữ quốc tế.
Trung Quốc mua hơn 1/4 lượng dầu Saudi Arabia xuất khẩu, có nghĩa là việc quy đổi các giao dịch đó bằng đồng nhân dân tệ sẽ thúc đẩy đáng kể tính quốc tế của đồng tiền Trung Quốc. Hiện tại, 80% doanh số bán dầu toàn cầu được giao dịch bằng USD, với Saudi Arabia độc quyền giao dịch bằng tiền Mỹ kể từ năm 1974, và vị thế này đang có nguy cơ bị phá vỡ.
Trong khi Trung Quốc và Saudi Arabia đã thảo luận về việc định giá các hợp đồng dầu bằng đồng nhân dân tệ trong sáu năm qua, các cuộc đàm phán này gần đây đã nhanh chóng gia tăng tần suất do Saudi Arabia không hài lòng với các chính sách của chính phủ Mỹ.
Nếu Ả rập và theo sau đó là các quốc gia khác chấp nhận thanh toán dầu mỏ bằng đồng nhân dân tệ thì đó là một mối nguy hại đến đế chế Petrodollar của Mỹ, lúc này đồng USD sẽ không còn vị thế độc tôn trên thị trường dầu mỏ nói riêng và thị trường ngoại hối nói chung.
Xem thêm: Đồng CNY có gì đặc biệt? Trung Quốc quản lý tiền tệ như thế nào?
Sự cạnh tranh của đồng Yuan đang là mối đe dọa petrodollar (Nguồn: Internet)
Petrodollar và sự ảnh hưởng đến USD
Trong lịch sử, thì giá dầu có tương quan nghịch với giá của đồng USD. Nguyên nhân chính là vì:
- Giá dầu luôn được tính bằng đồng dollar Mỹ trên toàn thế giới. Khi đồng USD mạnh lên, thì bạn sẽ chỉ cần trả ít dollar hơn cho một thùng dầu. Và ngược lại, khi đồng USD yếu giá dầu tính theo đồng dollar sẽ cao hơn.
- Trong lịch sử, Hoa Kỳ là nước nhập khẩu ròng dầu. Giá dầu tăng khiến thâm hụt cán cân thương mại của Hoa Kỳ cũng tăng lên vì do cần phải chuyển nhiều dollar ra nước ngoài hơn để nhập khẩu dầu.
Tuy nhiên, nhờ vào sự thành công của các công nghệ khoan và khai thác dầu mỏ, đặc biệt là công nghệ khai thác fracking (công nghệ nứt vỡ thủy lực) đã làm tăng đáng kể năng lực sản xuất của Hoa Kỳ. Biến đất nước này trở thành đất nước xuất khẩu ròng dầu mỏ tinh chế, đồng thời là nhà sản xuất dầu thô top đầu thế giới củng cố cho đế chế petrodollar của mình
Ngày 05/04/2022, đồng đô la (.DXY) đã mạnh lên ngày thứ tư liên tiếp lên mức cao nhất kể từ tháng 5/2020 so với tiền tệ khác trong rổ. Đồng USD mạnh hơn khiến giá dầu đắt hơn đối với những người nắm giữ các loại tiền tệ khác. Diễn biến song song đó, giá dầu Brent giao sau giảm 89 cent, tương đương 0,8% xuống 106,64 USD / thùng. Giá dầu thô WTI của Mỹ giảm 1,32 USD, tương đương 1,3% xuống 101,96 USD.
Xem thêm: USD Index – chỉ số buộc phải theo dõi khi giao dịch với đồng Đô la Mỹ
Sự tương quan nghịch giữa giá dầu và sức mạnh đồng USD (Nguồn: Internet)
Biểu đồ tương quan giá dầu WTI và sức mạnh đồng USD (DXY) cho thấy việc phần lớn thời gian giá trị của đồng USD có sự di chuyển nghịch với giá dầu, sự tương quan này giải thích bằng hai lý do đã nêu ở trên. Chính vì vậy bạn khi giao dịch có thể sử dụng 1 trong 2 thành phần tương quan này để kiểm tra và đánh giá chiến lược giao dịch của thành phần còn lại.
Kết luận
Petrodollar không chỉ là một thuật ngữ mà nó còn là một từ thể hiện vị thế của nền kinh tế Mỹ nói chung và sức mạnh của đồng USD trên thị trường nói riêng. Hiểu được petrodollar tức là bạn đã hiểu được giá trị của đồng USD được bảo chứng bởi dầu mỏ. Từ đó bạn sẽ nắm bắt được mối liên hệ giữa USD và giá dầu mỏ và phát triển cho mình một tầm nhìn tổng quan khi giao dịch với dầu hoặc USD. Chúc bạn thành công trên thị trường đầy biến động! Theo dõi VnRebates để cập nhật tin tức Forex, Chứng khoán, Tiền điện tử mới nhất.
VnRebates – Hoàn tiền mọi giao dịch tài chính