Trong lĩnh vực đầu tư tại Việt Nam, anh em hẳn đã đôi lần nghe những lời khuyên như “chia trứng thành nhiều giỏ”, hay “không bao giờ bỏ tất cả trứng vào cùng một giỏ”. Đó chính là cách nói ngụ ý cho việc đa dạng hóa danh mục đầu tư mà bất cứ ai cũng nên thực hiện. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu đa dạng hóa danh mục đầu tư là gì, và đa dạng hóa như thế nào để có hiệu quả tốt nhất.
Nguyên lý chia trứng thành nhiều giỏ
1. Đa dạng hóa danh mục đầu tư là gì
Đa dạng hóa danh mục đầu tư được hiểu là một kỹ thuật giúp giảm thiểu rủi ro bằng cách phân bổ các khoản đầu tư trên nhiều công cụ tài chính khác nhau, hoặc phân bổ ra các danh mục khác nhau, các ngành nghề khác nhau (đối với cổ phiếu). Phương pháp này nhằm tối đa hóa lợi nhuận với nguyên lý mỗi lĩnh vực khác nhau sẽ phản ứng khác nhau với cùng một giai đoạn hoặc sự kiện của thị trường.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư cũng được coi là phương án đơn giản mà hiệu quả nhất giúp anh em cân bằng lợi nhuận và rủi ro của mình. Bằng cách trải rộng danh mục đầu tư trên nhiều loại tài sản, sự biến động về tài sản của anh em sẽ giảm đáng kể khi thị trường bước vào các đợt lên xuống thất thường. Nếu phân bổ đúng cách, anh em sẽ có những tài sản tạo ra lợi nhuận bù vào những khoản lỗ của tài sản khác.
Các chuyên gia đều đồng ý rằng đa dạng hóa danh mục đầu tư không đảm bảo chống lại tổn thất một cách tuyệt đối, nhưng nó là phương pháp quan trọng nhất để đạt được các mục tiêu tài chính trong dài hạn với mức rủi ro được giảm thiểu tối đa.
Chúng ta sẽ lấy một ví dụ về cổ phiếu. Giả sử anh em đang có một danh mục đầu tư chỉ gồm cổ phiếu hàng không. Khi có một tin tức xấu như cuộc đình công của các phi công, chắc chắn giá cổ phiếu sẽ lao dốc và toàn bộ tài sản của anh em sẽ giảm sút đáng kể.
Trong trường hợp khác, nếu như anh em sở hữu thêm các cổ phiếu của ngành đường sắt thì mọi chuyện sẽ lạc quan hơn rất nhiều. Hàng không và đường sắt có thể coi là đối trọng của nhau, do đó khi hàng không gặp khó khăn thì đường sắt sẽ có nhiều tín hiệu tích cực. Vậy có nghĩa là lợi nhuận từ cổ phiếu đường sắt sẽ bù đắp cho phần thua lỗ của cổ phiếu hàng không.
Mặt khác, khi nền kinh tế phát triển tốt, nhu cầu giao thông vận tải tăng lên thì cả hai ngành này đều phát triển tốt và anh em sẽ nhận được lợi nhuận từ cả hai nhóm cổ phiếu này.
Trên đây chỉ là một ví dụ đơn giản giúp anh em dễ hình dung. Chúng ta sẽ tìm hiểu cụ thể hơn về cách đa dạng hóa danh mục đầu tư và một số vấn để khác cần lưu ý trong các phần tiếp theo.
Xem thêm: Thực hành cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng qua 3 bước
2. Những vấn đề cần lưu ý khi đa dạng hóa danh mục đầu tư
Anh em có thể đã thấy được những lợi ích của việc đa dạng hóa danh mục đầu tư, và cũng sẽ nhanh chóng thấy được sự hiệu quả của nó, những lợi ích này cũng được các chuyên gia đánh giá cao và luôn coi trọng.
Tuy nhiên, bất kể phương pháp nào, dù tốt đến đâu cũng có những nhược điểm, bao gồm cả việc đa dạng hóa danh mục đầu tư. Chúng ta có thể kể đến một số vấn đề quan trọng cần lưu ý như sau:
- Việc quản lý một danh mục đa dạng có thể hơi phức tạp, nếu chúng ta nắm giữ càng nhiều khoản đầu tư thì việc này lại càng trở nên khó khăn. Đặc biệt, đối những nhà đầu tư mới còn thiếu kinh nghiệm, việc xử lý cùng lúc rất nhiều danh mục tài sản khác nhau là một thử thách không dễ dàng.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể khá tốn kém. Không phải loại tài sản nào cũng có giá giống nhau, và để đa dạng hóa đúng cách đôi khi chúng ta cần chấp nhận đầu tư những tài sản đắt đỏ. Phí giao dịch và phí của các nhà môi giới cũng là một vấn đề ảnh hưởng tới lợi nhuận cuối cùng của anh em.
- Vẫn tồn tại những rủi ro không thể tránh khỏi dù cho chúng ta đã đa dang hóa danh mục của mình. Ví dụ như trong một nền kinh tế suy thoái thì khả năng rất cao là mọi loại cổ phiếu hay tài sản khác nhau đều có thể gây ra thua lỗ.
Mặc dù là phương pháp tương đối đơn giản, nhưng đa dạng hóa danh mục đầu tư cũng có thể trở nên khá phức tạp phụ thuộc vào loại tài sản mà anh em nắm giữ. Đối với anh em mới tham gia thị trường, anh em nên đa dạng hóa vào các loại tài sản an toàn, ví dụ như trái phiếu để tránh rủi ro.
3. Các thành phần nên có trong một danh mục đầu tư đa dạng
Đa dạng hóa danh mục đầu tư không chỉ đơn giản là việc anh em chọn các loại tài sản mình thích để đầu tư, mà chúng ta cần có những sự phân bổ hợp lý trên các loại tài sản khác nhau. Mình sẽ gửi đến anh em các thành phần nên có trong một danh mục đầu tư để đảm bảo tính hiệu quả tốt nhất:
3.1. 4 thành phần chính cần có trong một danh mục đầu tư đa dạng
- Cổ phiếu trong nước: cổ phiếu chính là loại tài sản tích cực nhất mà anh em có thể nắm giữ trong danh mục của mình, bởi nó đem lại cơ hội tăng trưởng cao trong dài hạn. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro cũng khá cao, đặc biệt là khi anh em đầu tư trong ngắn hạn. Anh em cũng có thể lựa chọn các loại cổ phiếu từ các nhóm ngành khác nhau để đa dạng các danh mục nhỏ hơn.
Đầu tư chứng khoán
- Trái phiếu: hầu hết các loại trái phiếu đem lại lợi nhuận đều đặn và biến động ít hơn cổ phiếu. Chúng có thể được coi là một nơi trú ẩn khá an toàn khi thị trường chứng khoán biến động mạnh. Anh em có thể lựa chọn các loại trái phiếu Chính phủ hoặc trái phiếu của các doanh nghiệp lớn được niêm yết trên thị trường.
- Các khoản đầu tư ngắn hạn: nếu như cổ phiếu và trái phiếu nên là tài sản nắm giữ dài hạn, thì anh em cũng có thể lựa chọn thêm các kênh đầu tư ngắn hạn như đầu tư vào thị trường Forex, hoặc lướt sóng với chứng khoán phái sinh. Lưu ý rằng đây là những kênh khá rủi ro nên anh em cần cân đối với số vốn của mình để tránh thua lỗ quá nhiều.
- Chứng khoán quốc tế: ngày nay việc đầu tư vào chứng khoán quốc tế không còn là điều khó khăn với chúng ta, vì vậy đây là một kênh rất tiềm năng mà anh em có thể lựa chọn để đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình. Cổ phiếu quốc tế có những diễn biến khác với cổ phiếu trong nước, từ đó mang lại cho chúng ta các cơ hội khác nếu biết tận dụng, đặc biệt là cổ phiếu của các công ty hàng đầu thế giới như Tesla, Apple…
Chứng khoán quốc tế
3.2. Các thành phần bổ sung có thể thêm vào danh mục đầu tư
- Bất động sản: từ trước đến nay, bất động sản vẫn luôn là một kênh đầu tư hấp dẫn đối với các nhà giao dịch. Anh em có thể trực tiếp đầu tư vào bất động sản, hoặc tìm kiếm các quỹ bất động sản nếu nguồn vốn không đủ lớn.
Bất động sản cũng là một kênh đầu tư tiềm năng
- Các quỹ hàng hóa: những loại hàng hóa như dầu mỏ, vàng bạc… là một kênh đầu tư tiềm năng, tuy nhiên rủi ro rất cao. Vì vậy, chỉ những nhà đầu tư kinh nghiệm mới nên trực tiếp đầu tư các loại tài sản này. Thay vào đó, anh em nên tìm các quỹ hàng hóa để “gửi gắm” khoản đầu tư của mình cho họ để được an toàn hơn.
- Quỹ phân bổ tài sản: nếu không có thời gian để tự mình xây dựng danh mục đầu tư đa dạng, anh em có thể tìm đến các quỹ đầu tư, họ sẽ giúp anh em quản lý quỹ và phân bổ tài sản với các danh mục phù hợp. Dù lợi nhuận có thể thấp hơn vì chi phí môi giới, nhưng đây là một phương án an toàn và tiết kiệm thời gian.
Xem thêm: Đầu tư vàng như thế nào sinh lời? Có nên đầu tư vàng thời điểm này? (Updated 2021)
4. 5 mẹo giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư một cách hiệu quả
Ngoài việc lựa chọn được các danh mục, các tài sản để phân bổ toàn bộ nguồn vốn của mình, anh em cũng cần lưu ý thêm một số vấn đề khác. Dưới đây mình sẽ gửi đến anh em 5 mẹo có thể giúp chúng ta quản lý danh mục đầu tư, cũng như thực hiện đa dạng hóa danh mục đầu tư một cách hiệu quả hơn.
Quản lý danh mục đầu tư
4.1. Không đặt tất cả tiền vào một lĩnh vực hay một cổ phiếu duy nhất
Điều này chúng ta đã nói ngay ở các phần trước, nhưng đây là vấn đề rất quan trọng nên mình vẫn muốn lưu ý lại với anh em một lần nữa. Cổ phiếu là công cụ tuyệt vời nhất để đầu tư, nhưng anh em cần phân bổ ra các loại tài sản khác như những danh mục mà chúng ta đã thảo luận.
Trong trường hợp anh em chỉ biết về chứng khoán, hoặc vì lý do nào đó chỉ có thể đầu tư vào cổ phiếu, anh em cũng cần đa dạng hóa các loại cổ phiếu của mình bằng các nhóm ngành khác nhau, tốt nhất nên là những nhóm cổ phiếu đối trọng với nhau, và lưu ý là chỉ đầu tư vào những công ty mình hiểu rõ và tin tưởng.
4.2. Xem xét thêm các quỹ chỉ số hoặc quỹ trái phiếu
Không giống với việc trực tiếp đầu tư trái phiếu, các quỹ trái phiếu sẽ giúp anh em bảo vệ tài sản tốt hơn mặc dù lợi nhuận thực tế có thể thấp hơn, do mất một khoản chi phí cho người quản lý quỹ. Tuy nhiên, đây sẽ là một phương án an toàn, đặc biệt là khi anh em không có kinh nghiệm về loại tài sản này.
Ngoài ra, anh em cũng có thể tìm đến các quỹ chỉ số. Các quỹ chỉ số sẽ là nơi mà anh em đầu tư vào sự phát triển của nền kinh tế tổng thể thay vì cho bất cứ cổ phiếu riêng lẻ nào. Nhưng điều quan trọng là các quỹ này cũng là nơi an toàn để bảo vệ tài sản của anh em trước sự biến động khó lường của thị trường.
4.3. Luôn luôn cập nhật và bổ sung thêm cho danh mục của mình
Anh em hãy theo dõi thị trường thường xuyên và tìm kiếm các kênh đầu tư tiềm năng để bổ sung, hoặc có thể là thay thế cho danh mục đầu tư của mình. Tất nhiên, việc bổ sung cho danh mục cần được chọn lọc kỹ lưỡng để tìm ra những tài sản tiềm năng nhất, đồng thời phải phù hợp với số vốn và mức chịu đựng rủi ro của anh em.
4.4. Biết khi nào nên cắt lỗ
Việc đầu tư dài hạn không có nghĩa là anh em chỉ cần mua các loại tài sản, rồi cứ để chúng ở đó và mặc kệ mọi diễn biến của thị trường. Anh em vẫn cần theo dõi thường xuyên tình hình thị trường, đặc biệt là những diễn biến liên quan đến các tài sản mình đang nắm giữ.
Đôi khi, có thể anh em sẽ nhận thấy những bất lợi có thể xảy ra đối với một vài tài sản trong danh mục của mình. Khi đó, hãy quyết đoán và loại bỏ tài sản đó ra khỏi danh mục, đừng ngần ngại kể cả trong trường hợp phải cắt lỗ. Anh em có thể tìm kiếm những cơ hội khác tốt hơn thay vì ôm lấy rủi ro trong khi biết chắc thị trường sẽ diễn biến xấu.
4.5. Theo dõi cẩn thận các loại chi phí và hoa hồng
Có nhiều anh em thường bỏ qua phần này khi đầu tư và giao dịch, vì cho rằng các loại phí hoa hồng thường không đáng kể. Tuy nhiên, anh em cần phải nhận thức được và nắm rõ những loại chi phí gì mình đang phải trả, biết rằng nó được tính toán hàng tháng, hàng quý hay hàng năm.
Việc nắm bắt được các loại chi phí không hoàn toàn nhằm mục đích tiết kiệm được bao nhiêu tiền, mà nó thể hiện trách nhiệm cũng như khả năng của anh em trong việc quản lý vốn, quản lý tiền bạc của mình. Hãy luôn chú ý tới các khoản phí này và cập nhật các thay đổi nếu có, từ đó tính toán một cách chi tiết cho danh mục đầu tư của mình.
5. Tổng kết
Bằng cách thực hiện phương pháp đa dạng hóa danh mục đầu tư một cách đúng đắn, có nghĩa là anh em đã có cho mình một chiến lược quản lý vốn hiệu quả trong đầu tư. Về lý thuyết phương pháp này vô cùng đơn giản, nhưng để thực hiện được một cách hiệu quả nhất thì vẫn đỏi hòi kinh nghiệm thực chiến của anh em, do đó hãy thực hành một cách kỷ luật theo những gì chúng ta đã thảo luận nhé.
Anh em cũng đừng quên cập nhật kiến thức đầu tư và giao dịch mỗi ngày tại vnrebates.net để xây dựng cho mình các chiến lược đầu tư hay các kế hoạch giao dịch Forex tốt nhất nhé.
Chúc anh em giao dịch an toàn và hiệu quả.
Xem thêm: Các bước xây dựng chiến lược giao dịch Forex hiệu quả